Thang Máy Có Thể Rơi Không? Cách Xử Lý An Toàn Khi Gặp Sự Cố
12/08/2025
Tin tức
Không ít người mang trong mình nỗi sợ thang máy rơi tự do, nhưng đó có thực sự là hiểm họa treo lơ lửng? Nhờ hệ thống an toàn đa tầng và kiểm định khắt khe, khả năng này cực kỳ thấp. Bài viết này Viethomelift sẽ giúp bạn hiểu rõ cơ chế bảo vệ và cách ứng phó để luôn an toàn
Thang máy là phương tiện di chuyển theo phương thẳng đứng phổ biến trong các tòa nhà cao tầng, giúp tiết kiệm thời gian và công sức cho người sử dụng. Tuy nhiên, câu hỏi “thang máy có thể rơi không?” luôn khiến nhiều người lo lắng. Trên thực tế, thang máy hiện đại được trang bị nhiều hệ thống an toàn tiên tiến, nhưng khả năng xảy ra sự cố rơi vẫn tồn tại ở một tỷ lệ rất thấp do các nguyên nhân khách quan hoặc chủ quan
Có thể nhưng tỷ lệ rơi là rất thấp
Cơ Chế Hoạt Động Và Hệ Thống An Toàn Của Thang Máy
Cơ chế hoạt động của thang máy
Nguyên lý hoạt động của thang máy
Thang máy hoạt động nhờ hệ thống động cơ điện, cáp tải, puly và đối trọng. Khi cabin di chuyển, động cơ kéo cáp để nâng hoặc hạ cabin theo ray dẫn hướng, đảm bảo vận hành êm ái và an toàn
Các thiết bị an toàn chống rơi cabin
Bộ giới hạn tốc độ (Governor): Tự động kích hoạt khi thang vượt quá tốc độ cho phép, giúp khóa cabin lại
Bộ hãm an toàn (Safety Gear): Kẹp chặt cabin vào ray dẫn hướng để ngăn rơi tự do
Hệ thống phanh điện từ: Giữ cabin đứng yên khi thang dừng hoạt động
Cáp tải dự phòng: Dùng trong trường hợp cáp chính gặp sự cố
Bộ giảm chấn ở hố PIT: Hấp thụ lực khi cabin chạm đáy, giảm thiểu chấn thương
Nguyên Nhân Khiến Thang Máy Có Thể Rơi
Dù rất hiếm xảy ra tình trạng thang máy rơi tự do, nhưng để hiểu rõ và phòng tránh, bạn cần biết một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này:
Không bảo trì, bảo dưỡng thang máy: Cáp tải, hệ thống phanh, cảm biến… nếu không được kiểm tra thường xuyên, có thể hư hỏng mà không được phát hiện kịp thời.
Sự cố bất ngờ và đồng thời trên nhiều hệ thống an toàn: Việc tất cả các hệ thống như phanh, cáp, giảm chấn đều gặp sự cố cùng lúc là cực kỳ khó xảy ra. Tuy nhiên, điều này có thể xảy ra nếu thang máy bị can thiệp, sửa chữa sai kỹ thuật hoặc lắp đặt không đạt chuẩn.
Tác động ngoại lực cực lớn với các tình huống bất khả kháng: Những tình huống như động đất, va chạm xe tải vào hố thang… có thể gây biến dạng cơ học dẫn đến rơi cabin/sàn thang máy.
Thang máy bị thiết kế và lắp đặt sai tiêu chuẩn: Những đơn vị thiếu chuyên môn có thể sử dụng vật liệu kém chất lượng, không tuân thủ tiêu chuẩn EN 81 hoặc TCVN, khiến thang máy tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng. Vì vậy, việc lựa chọn đơn vị lắp đặt uy tín thực sự quan trọng để đảm bảo an toàn khi sử dụng thang máy.
Cách Xử Lý An Toàn Khi Thang Máy Bị Rơi
Khi thang máy gặp sự cố rơi tự do, việc bình tĩnh và phản ứng đúng cách có thể giảm thiểu tối đa nguy hiểm, đặc biệt với người cao tuổi, trẻ nhỏ hoặc người có sức khoẻ yếu. Dưới đây là các bước xử lý theo khuyến nghị từ chuyên gia:
Giữ bình tĩnh sẽ giúp bạn kiểm soát hơi thở, suy nghĩ rõ ràng và phản xạ chính xác hơn trong những giây quyết định. Khi thang máy rung mạnh, di chuyển nhanh bất thường hoặc dừng đột ngột giữa các tầng, nhiều người dễ hoảng loạn và hành xử không kiểm soát dễ dẫn tới sai lầm như nhảy nhót, đập cửa, cố gắng thoát ra.
Nằm xuống sàn thang để phân tán lực tác động khi va chạm, giảm nguy cơ tổn thương cột sống, đầu và chân. Bạn nên nằm ngửa, duỗi thẳng cơ thể, hai tay đặt sau gáy hoặc chắn ngang mặt, không nên nằm nghiêng vì dễ xoay người khi va chạm mạnh.
Che chắn đầu và mặt để tránh va đập trực tiếp vào đầu hoặc mắt vì đây là những vùng nguy hiểm nhất. Bạn có thể dùng hai tay, balo, áo khoác hoặc túi xách che đầu và mặt, nếu có nón bảo hiểm xe máy hoặc mũ cứng thì nên đội vào ngay để bảo vệ an toàn.
Nếu không kịp nằm xuống, hãy khuỵu gối để giảm áp lực truyền thẳng từ chân lên cột sống khi va chạm mạnh. Bạn nên khuỵu nhẹ đầu gối, gập người ra phía trước (như tư thế đang buộc dây giày), hai tay chống nhẹ lên đùi hoặc ôm đầu gối, tránh đứng thẳng hoàn toàn vì khi tiếp đất mạnh, toàn bộ lực dội lên cột sống gây nguy cơ chấn thương vùng thắt lưng hoặc gãy đốt sống.
Bám chặt vào tay vịn (nếu có) để giúp giữ cơ thể ổn định trong trường hợp cabin rung lắc hoặc mất thăng bằng nghiêm trọng. Bạn nên đứng gần tay vịn, bám chặt bằng cả hai tay, giữ thân mình sát vách cabin, tránh đứng giữa sàn thang vì dễ mất cân bằng, ngã.
Không cố gắng mở cửa thang máy khi đang di chuyển để tránh tai nạn do mở cửa sai thời điểm, thang chưa dừng hoặc lệch tầng gây nguy hiểm. Việc cố gắng cạy cửa, trèo ra ngoài khi không kiểm soát được tình hình có thể khiến người dùng rơi vào hố thang hoặc mắc kẹt giữa các tầng.
Sau khi thang dừng (kể cả có hay không có va chạm), bạn không nên tự thoát khỏi thang. Thay vào đó, bạn hãy nhấn nút báo động, dùng điện thoại gọi kỹ thuật hoặc lực lượng cứu hộ. Bạn chỉ nên thoát khỏi cabin khi có sự hướng dẫn của kỹ thuật viên hoặc cứu hộ chuyên nghiệp.
Để tránh tình trạng thang máy rơi tự do, thì ngay từ bước lắp đặt, gia chủ cần tuân thủ các khuyến nghị sau:
Ưu tiên chọn lắp đặt thang máy trục vít: Việc lắp đặt thang máy trục vít sẽ không xảy ra trường hợp đứt cáp thang máy và tình trạng rơi tự do.
Lựa chọn đơn vị lắp đặt uy tín: Không phải đơn vị nào cũng đủ năng lực cung cấp giải pháp thang máy trọn gói, đặc biệt là khi công trình có yêu cầu cao về thiết kế và không gian lắp đặt. Gia chủ nên lựa chọn công ty có kinh nghiệm lâu năm, có đầy đủ chứng nhận về chất lượng và đội ngũ kỹ sư được đào tạo chuyên sâu để đảm bảo yên tâm nhất về chất lượng sản phẩm.
Tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định an toàn: Đảm bảo thang máy được lắp đặt theo đúng Tiêu chuẩn Quốc gia (TCVN 6395:2021) và tiêu chuẩn châu Âu (EN 81-20, EN 81-50, EN 81-41) nếu sử dụng thang máy nhập khẩu. Ngoài ra, bạn nên tính toán tải trọng phù hợp với nhu cầu sử dụng để đảm bảo an toàn và tối ưu chi phí.
Giám sát chặt chẽ quá trình lắp đặt: Bạn nên thuê 1 kỹ sư để giám sát quá trình lắp đặt, đại diện giúp gia chủ theo dõi tiến độ và kiểm tra lại chất lượng công trình. Quá trình nghiệm thu cũng cần có mặt đại diện gia chủ, kỹ sư giám sát và kỹ thuật viên lắp đặt thang máy để đảm bảo trách nhiệm rõ ràng sau khi vận hành.
Kết Luận
Thang máy có thể rơi nhưng khả năng xảy ra là rất thấp nếu được lắp đặt và bảo trì đúng tiêu chuẩn. Trang bị kiến thức về nguyên nhân, cách phòng tránh và xử lý khi gặp sự cố sẽ giúp bạn tự tin và an toàn hơn khi sử dụng thang máy mỗi ngày.
----------------------------------------------
CÔNG TY TNHH THANG MÁY NHÀ VIỆT
Địa chỉ: 1459/7 Đường 30/4, Phường 12, TP. Vũng Tàu, Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Nơi sản xuất: Đường Liên Ấp 1,2,3, Ấp 2, Xã Vĩnh Lộc B, Huyện Bình Chánh, TP.HCM
Trạm sửa chữa tại TP.HCM: 122/2B Bùi Tư Toàn, Phường An Lạc, Quận Bình Tân, TP.HCM
Trạm sửa chữa tại Nha Trang: Hẻm 61 Cầu Dứa - Phú Nông, Vĩnh Ngọc, Nha Trang, Khánh Hòa